W Powstaniu Wielkopolskim walczyło kilkudziesięciu mieszkańców gminy Przygodzice. Dokładna liczba jest nieznana. Do historii przeszło kilka nazwisk. Najsłynniejszym powstańcem jest właśnie Jan Mertka, mieszkaniec gminy uznawany za pierwszą śmiertelną ofiarę powstania. Jego akt zgonu jest cennym świadectwem przypominającym o zrywie. W dokumencie odnotowano: "żołnierz Johan (Jan) Mertka, 19 lat, wyznania katolickiego, zamieszkały w Przygodzicach, urodzony w Przygodzicach, stanu wolnego, syn dożywotnika Józefa Mertka i jego Małżonki Magdaleny z domu Kasprzak w Szczypiornie dnia 27 grudnia 1918 zmarł".
Dziś imię Jana Mertki nosi jedna z ulic w Przygodzicach, ufundowano mu także pamiątkową tablicę. Tamtejszy bohater spoczywa na cmentarzu w Ostrowie Wielkopolskim.
Z tamtych czasów przetrwało wiele cennych powstańczych pamiątek, które można oglądać między innymi w izbie pamięci Zespołu Szkół w Jankowie im. Powstańców Wielkopolskich i Chacie Regionalnej w Przygodzicach. O niepodległościowym zrywie przypomina także przygodzicki pomnik stojący przed Urzędem Gminy, upamiętniający 64 poległych w I wojnie światowej, Powstaniu Wielkopolskim, wojnie polsko-bolszewickiej i II wojnie światowej. Plac w centrum wsi, to właśnie plac Powstańców Wielkopolskich.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu i było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zakończonym zwycięstwem. Wojska powstańcze wyzwoliły wtedy spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę.
AW, Tomasz Wojtasik, UG w Przygodzicach
Napisz komentarz
Komentarze