Archiwum Wojskowe w Oleśnicy przez 60 lat mieściło się... we Wrocławiu. W 1947 r. przy tamtejszym Dowództwie Okręgu Wojskowego, IV rozkazem Ministra Obrony Narodowej, utworzono archiwum. Mieściło się ono w budynku przy ul. Pretficza 24, a działalność rozpoczęło w 1949 r. W 1954 r. w związku ze zmianą nazw okręgów wojskowych, placówkę przemianowano na Archiwum Śląskiego Okręgu Wojskowego. W tym samym roku przeniesiono je z budynku dowództwa do obiektów przy ul. Mieszczańskiej 25.
Przez lata archiwum gromadziło dokumenty z jednostek wojskowych. W 1990 r. placówka została podporządkowana bezpośrednio szefowi Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, jako Filia Nr 4 CAW. Obiekty przy ul. Mieszczańskiej zostały zalane podczas powodzi tysiąclecia w 1997 r., ale dzięki sprawnej akcji pracowników i przydzielonych żołnierzy dokumenty zostały w porę zabezpieczone i nie uległy zniszczeniu.
W 2000 r. archiwum podporządkowano Dowództwu Wojsk Lądowych w Warszawie i nazwano Filią nr 2 Archiwum Wojsk Lądowych. Siedem lat później placówka została przeniesiona do Oleśnicy, do jednostki przy ul. Wileńskiej 14. W 2010 r. Filia Nr 2 Archiwum Wojsk Lądowych w Warszawie została przeformowana na Archiwum Wojskowe w Oleśnicy. Obecnie podlega ono pod Wojskowe Biuro Historyczne Warszawie.
Aktualnie zasób liczy ponad 700 tysięcy jednostek aktowych. Zgromadzone dokumenty zajmują 14 tysięcy metrów bieżących. Wśród zgromadzonych materiałów powstałych po 1945 r. są także te dotyczące m. in. Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Kaliszu, Kaliskiego Batalionu Obrony Terytorialnej oraz takich jednostek stacjonujących w pewnym okresie czasu w tym wielkopolskim mieście, jak 4. Dywizja Piechoty, 23. Brygada Artylerii Przeciwpancernej, czy 110. Pułk Artylerii Przeciwpancernej. Bardzo ciekawe są powojenne akta Wojskowej Prokuratury 4. Dywizji Piechoty, która zajmowała się zwalczaniem podziemia niepodległościowego m. in. na ziemi kaliskiej. W sprawozdaniach można znaleźć informacje o walkach z oddziałami m. in. „Szarego”, „Błyska”, „Otta”, „Dzielnego”. „Wilka”, „Groźnego” i „Orła”, które operowały w południowych powiatach województwa poznańskiego. Z akt można się również dowiedzieć, że także w samym wojsku powstawały nielegalne organizacje. Zdarzały się też przypadki, że żołnierze odmawiali strzelania do „leśnych”.
Do głównych zadań Archiwum Wojskowego w Oleśnicy należy: gromadzenie, ewidencja, przechowywanie, opracowywanie i zabezpieczenie zgromadzonych materiałów archiwalnych; udostępnianie zgromadzonych materiałów archiwalnych;
wydawanie uwierzytelnionych odpisów, wypisów, wyciągów i reprodukcji przechowywanych materiałów oraz zaświadczeń na podstawie tych materiałów;
wykonywanie usług archiwalnych w zakresie wyszukiwania, prowadzenia kwerend, kopiowania, fotokopiowania i konserwacji materiałów archiwalnych; popularyzacja wiedzy o materiałach archiwalnych oraz prowadzenie działalności informacyjnej; prowadzenie nadzoru nad postępowaniem z dokumentacją w jednostkach i instytucjach wojskowych, szczególnie opiniowanie jednolitych rzeczowych wykazów akt; prowadzenie ekspertyz akt i udzielanie zgody na brakowanie dokumentacji archiwalnej w jednostkach i instytucjach wojskowych objętych zasięgiem działania.
Na piątkowe obchody 70-lecia istnienia przybyli liczni goście z całego kraju.
TD, fot. autor
Napisz komentarz
Komentarze