Profesor Jan Miodek w programie TVP „Polska z Miodkiem” analizuje pochodzenie i znaczenie nazw polskich miast. W jednym z odcinków przyjrzał się dokładnie Kaliszowi. Przyznał, że to jedna z najstarszych nazw polskich miast. - Około 150 roku na mapie Ptolemeusza, geografa aleksandryjskiego, Kalisz jako Calisia się pojawił. – przypomina profesor Miodek.
Kalisz powstał na.... kale
Językoznawca twierdzi, że etymologia, czyli znaczenie nazwy Kalisza jest tak stara, że może być przedsłowiańska. Ale co ona oznacza? Odpowiedzieć jest zaskakująca. To… kał. - Najpopularniejsza etymologia wywodzi nazwę tego grodu od rdzenia prasłowiańskiego „kal” (…) odpowiednikiem dzisiejszym tego jest kał, ale w odniesieniu do nazwy miejscowej skojarzenie musimy mieć z bagnem, wilgotnym, trawiastym podłożem. Był więc Kalisz zbudowany na prasłowiańskim rdzeniu „kał”, znaczący tyle co bagno, mokradło, teren wilgotny porośnięty zaroślami. – wyjaśnia Jan Miodek.
Nazwa nieodgadniona, ale pradawna
I tutaj wszystko by się zgadzało. Pierwsza osada w Kaliszu- Zawodzie, była położona właśnie w „kale”, w terenie mokrym, wilgotnym, porośniętym zaroślami. O Ile „Kal” w nazwie miasta nad Prosną udaje się dobrze uzasadnić, tak z przyrostkiem –isz jest kłopot. - Nie ma nazwy terenowej z takim właśnie przyrostkiem, który miałby zdolność stworzenia takiej nazwy o znaczeniu topograficznym. Dlatego przypuszczają niektórzy językoznawcy, że mogło to być pierwotne „Kaliszcze”, tak jak Grodziszcze, z którego zrobiło się późniejsze Grodzisko, więc może z tego pierwotnego „Kaliszcza” na zasadzie uproszczenia z witki spółgłoskowej, ostatecznie wykształcił się dzisiejszy Kalisz. Niewątpliwie jednak nazwa bardzo, ale to bardzo stara, niewykluczony rodowód jeszcze przedsłowiański. – stwierdza profesor Jan Miodek.
Jego program o Kaliszu można oglądać na stronie internetowej TVP pod tym LINKIEM.
M. Spętany, fot. TVP
Napisz komentarz
Komentarze